Traditionele Chinese Geneeskunde (TCG) is een verzamelnaam van een verscheidenheid aan traditionele medische gebruiken uit China, die zich gedurende duizenden jaren hebben ontwikkeld. TCG gebruikt hoofdzakelijk een methode van analyse en synthese bij het op een macroniveau onderzoeken van de interne systemen van het menselijk lichaam en hun wederzijdse relaties met de interne en externe omgeving, in een poging begrip te verkrijgen van de fundamentele wetten die de werking van het menselijk organisme besturen en de verkregen kennis toe te passen op de behandeling en het voorkomen van ziekten. TCG vindt haar oorsprong in een unieke, veelomvattende en systematische theoretische structuur waaronder de theorie van de Yin-Yang, de Vijf Elementen, Meridianen, Qi en andere systemen van het menselijk lichaam. Elke behandeling wordt uitgevoerd volgens dit filosofische raamwerk.

Yin-Yang is een Chinees begrip. Yin en Yang zijn de twee tegengestelde elementen van het universum. Het zijn geen absolute tegenpolen zoals goed en kwaad, maar zij bestaan alleen ten opzichte van elkaar.
Yin staat in verband met de donkere maan (die afgekeerd is van de zon) en staat voor de vrouwelijke natuur. Yang staat in verband met de heldere zon en komt overeen met de mannelijke natuur. Yin en Yang zijn voortdurend in verandering, net zoals dag en nacht steeds in elkaar overgaan.

Yin voor vrouwelijkheid en Yang voor mannelijkheid komen in het lichaam van ieder mens voor. Een onbalans in de Yin-Yang verhouding kan volgens dit beeld ziekte veroorzaken. Ieder mens zou de balans tussen Yin en Yang zelf moeten vinden. Deze balans hangt af van de constitutie, het klimaat, het seizoen, de bezigheden en zelfs van de emotionele omgeving. Zelfs als u iemand in perfecte gezondheid verkeert, moet de persoon in staat zijn zich aan te passen aan onvermijdelijke veranderingen.

De Vijf Elementen

De Vijf Elementen zijn: Hout, Vuur, Aarde, Metaal en Water. Elk element hoort bij een bepaald seizoen: Hout bij het voorjaar, Vuur bij de zomer, Aarde bij de nazomer, Metaal bij de herfst en Water bij de winter. Elk element vertegenwoordigt een andere kwaliteit in de mens, net zoals elk seizoen een andere hoedanigheid betekent voor de gehele natuurlijke wereld. Essentieel bij de theorie van de Vijf Elementen is de opvatting dat als een van de elementen van slag raakt, dat zal leiden tot een zekere onevenwichtigheid in het Qi van lichaam, geest of ziel. Elk van de Vijf Elementen heeft twee Functionarissen aan zich verbonden, met uitzondering van het Element Vuur. De Functionarissen in elk Element zijn nauw met elkaar verbonden en worden in de praktijk ook vaak gezamenlijk behandeld.

Hout Lever / Galblaas
Vuur Hart / Dunne Darm / Kringloop / Drievoudige Verwarmer
Aarde Milt / Maag
Metaal Longen / Dikke Darm
Water Nieren / Blaas

Bij diagnose van de Vijf Elementen is de vaardigheid van de therapeut om de emotionele aard van het individu te begrijpen en te beoordelen van cruciaal belang, met name in relatie tot de sleutelemoties woede, plezier, sympathie, verdriet en angst.

Qi

Qi is een fundamenteel concept uit de Chinese cultuur, doorgaans gedefinieerd als adem, levenskracht, vitale energie, spirituele energie die deel uitmaakt van alles wat bestaat.

Filosofische concepten die met Qi te maken hebben dateren van de vroegste opgetekende geschiedenis van het Chinese denken. Een van de belangrijke vroege personen in de Chinese mythologie is Huang Di of de Gele Keizer. Hij wordt vaak als culturele held beschouwd die veel van wat later de TCG werd, verzamelde en op schrift stelde. Hoewel het Qi concept in alle Chinese theorieën zeer belangrijk is geweest, is hun beschrijving van Qi uiteenlopend en zelfs tegenstrijdig.

Theorieën van de TCG beweren, dat er natuurlijke patronen van Qi met het lichaam geassocieerd zijn, en dat Qi in kanalen, die meridianen heten, circuleert. Symptomen van diverse ziekten worden vaak gezien als een verstoring of ongebalanceerde beweging van Qi door deze meridianen of het uit balans zijn van Qi in de diverse organen. De TCG probeert deze verstoringen tegen te gaan door de stroom van Qi door het lichaam aan te passen en maakt hierbij gebruik van diverse therapeutische technieken. Voorbeelden van dergelijke technieken: zijn kruidengeneeskunde, Tai Chi, Qigong, diëten, en acupunctuur dat dunne metalen naalden gebruikt die in de huid aangebracht worden om Qi om te leiden of te balanceren.